Þorsteinn höfði hét maður. Hann bjó á Hörðalandi og var hann faðir þeirra Eyvindar og Ketils hins hörska. Það var eitt sinn í tali þeirra bræðra að Eyvindur kvaðst heyra gott af Íslandi sagt og fýsti bróður sinn Ketil til Íslandsferðar með sér eftir andlát föður síns. Ketill vildi eigi fara en bað Eyvind svo vítt nema land að þeim ynnist báðum vel ef honum líkaði þar landskostir. Eyvindur fór til Íslands og kom skipi sínu í Húsavík á Tjörnesi og nam Reykjadal upp frá Vestmannsvatni og bjó að Helgastöðum og þar var hann heygður.

Náttfari sá er Garðari hafði út fylgt hafði eignað sér Reykjadal áður og markað til á viði hversu vítt hann skyldi eiga. En er Eyvindur fann hann gerði hann honum tvo kosti, að hann skyldi eiga Náttfaravík ella alls ekki. Þangað fór Náttfari.

Ketill fór til Íslands að orðsending Eyvindar bróður síns og seldi áður jarðir sínar austur. Hann bjó fyrstur að Einarsstöðum í Reykjadal. Hann var faðir Konáls, föður Einars er þar bjó lengi. Eyvindur átti mörg börn. Synir hans voru þeir Helgi á Helgastöðum er þeir eru við kenndir, hann drukknaði á Grímseyjarsundi, og Áskell goði er bjó í Hvammi, faðir Víga-Skútu og Þorsteins. Dætur Eyvindar voru þær Þorbjörg er átti Þormóður úr Laxárdal og Fjörleif er átti Þórir leðurháls son Þorsteins Gnúpa-Bárðarsonar. Þeirra synir voru þeir Vémundur kögur, Herjólfur, Háls, Ketill í Húsavík, Áskell og Hávarður er bjó í Fellsmúla.

Eysteinn hét maður. Hann var Mánason og rómlendur að kyni. Hann bjó í Rauðaskriðu við Fljótsheiði. Hann var ójafnaðarmaður mikill.

Mýlaugur hét nábúi hans. Hann bjó á Mýlaugsstöðum. Hann var barnfóstri Hávarðs Fjörleifarsonar. Mýlaugur var auðigur maður og síngjarn.

Eysteinn fór til við sjötta mann og tók fyrir Mýlaugi fjögur mælihlöss skíðaviðar og hafði með sér heim því að hann vildi eigi selja honum. Oft hafði hann fengið honum áður við og hafði hann eigi fyrir goldið. Mýlaugur sagði til Hávarði en Hávarður Áskatli goða móðurbróður sínum. Áskell kvað Eystein eigi vera jafnaðarmann Mýlaugs viðureignar og vildi hann sjálfur til vekja um málið við Eystein, sem hann gerði um vorið. Eysteinn lagði gerð undir Áskel um þetta mál því að hann var réttlátastur manna í sættargerðum hverjir sem í hlut áttu. Áskell gerði Mýlaugi við jafnmikinn og tólf aura silfurs fyrir sakastaði. Þá var goldið silfrið þegar en viðurinn litlu síðar. Kvaðst Eysteinn eigi oftar skyldu leggja undir Áskel sitt mál. Ekki taldi Áskell að því.

Það mund kom Þorsteinn bölkamaður eða bolstöng út í Húsavík, systurson þeirra Áskels, og átti í skipi. Hann fór til Hávarðs og lét bera varnað sinn til Eyjafjarðar og þótti ekki á verða nema starf eitt og seldi þar Eysteini úr Rauðaskriðu þrjú hundruð lérefta og klæði fyrir tíu hundruð og bauð Eysteini að flytja til skips í Húsavík verðið áður fjórar vikur eru af sumri. Hávarði þótti það í illa skuldastaði selt þá er hann vissi en hélst kaup sem áður. Og er vora tók þá heimti Þorsteinn að Eysteini. Hann kvað Þorstein eigi þurfa að annast um.

Og annað sinn er Þorsteinn kom að heimta að Eysteini þá svaraði Eysteinn: "Eg hefi," segir hann, "selt öðrum mönnum léreftin. Nú gelst mér seint af þeim sem eg á að heimta að en verr hefir mér gengið en eg hugði til að kaupa við þig því að léreftin voru verri en eg ætlaði."

Þorsteinn kvað Eystein óspilltan varning tekið hafa. Og nú þykir sinn veg hvorum þeirra og þar kom nú mál þeirra að Eysteinn kvað það mundu best að heimta ekki fyrir varninginn og láta þar niður falla það mál sem nú var komið. Og þar kom nú máli með þeim að þeir skildu.

Hávarður segir að nú fór svo sem hann grunaði og hann gat til þá þegar er Þorsteinn sagði honum kaup þeirra: "Það sýnist mér fyrir liggja að leita til Áskels um þetta mál sem öll önnur og þau er hans sómi liggur við og frænda hans og er sá líkastur að rétta þetta mál við Eystein."

Þorsteinn kvaðst eigi vilja kæra frændur sína um þetta mál og bauð nú Eysteini hólmgöngu þá er hann varnaði honum gjaldsins. Og nú tókst hólmgangan með þeim og varð hún með því móti að Þorsteinn hjó af Eysteini skjöldinn og nær undan honum fótinn. Tók hann þar þrjár merkur silfurs og svo fékk hann þar vöru sína alla. Fer hann nú utan og þykir hann mikið hafa vaxið af þessu máli. En frá Eysteini er það að segja að fótur hans var græddur og gekk hann jafnan haltur síðan er hann hafði barist við Þorstein.

Svo er sagt að Háls Fjörleifarson gerði bú að Tjörnum í Ljósavatnsskarði og þar gerðist vinátta mikil í millum og Eysteins í Rauðaskriðu.

Björn hét maður. Hann var frændi þeirra Fjörleifarsona. Hann kemur einhverju sinni að hitta Háls Fjörleifarson og beiddi hann nokkurs tilbeina um ómegð sína og svo að gefa nokkuð til utanferðar sér. Háls sagði að hann mun annast ómegð hans ef frændur hans vildu beina til utanferðar honum. Björn réð það nú af að hann fer nú til Reykjadals að finna frændur sína. Kemur hann að kveldi til Eysteins og varð þeim margt talað og ræddu um hinar og aðrar tiltekjur er Björn ætlaði að hafa. Og þá spurði hann Eystein hverju hann ætlaði að beina til utanferðar hans.

"Viltu til vinna nokkuð það er hæfilegt er eða nenna?"

Eigi kvaðst hann flugumaður vilja vera þó að Eysteinn vildi það.

Eysteinn segir: "Eg skal gera þér kost einn fullgóðan. Þú skalt reka fimmtán geldinga til Háls frænda þíns, þá sem eg á, og þó með leynd á þessari nóttu og setja þar inn og byrgja en kasta vöttum þínum og staf hjá vökinni þar á tjörninni."

Björn fór með eftir ráðum Eysteins og rak fimmtán geldinga til Háls frænda síns á laun um nóttina. En Eysteinn fékk honum farbeina og fór hann utan austur í Fjörðum með ráði Eysteins. En frá því er nú að segja hvað Eysteini gekk til þess er hann bauð honum að kasta niður stafnum og vöttunum hjá vökinni en hann hugði að menn skyldu það ætla að hann væri drukknaður og að hvarf hans mundi af því vera.

Um morguninn eftir fór Eysteinn í rannsókn og með honum Þorkell Þorgeirsson frá Ljósavatni. Og er þeir komu til Háls báðu þeir hann rannsóknar. Var þeim það uppi látið. Og er Eysteinn rannsakaði fann hann geldinga sína fimmtán inni byrgða í geldingahúsi Háls og beiddist sjálfdæmis af honum. En Háls brást ókunnigur við þetta og vildi fyrir engan mun festa grið fyrir þetta mál er hann hafði engan grun um sauði Eysteins, þessa er þar voru komnir, eða hverju faraldi þeir hefðu þar komið. Og var það nú hans erindi að fara á fund frænda sinna, Áskels goða og Hávarðs, og segir þeim til þessa það sem hann mátti af vita.

Þeir svöruðu og sögðu honum að nú hafði svo farið vinátta þeirra Eysteins sem von var "að hann mundi eigi vel gefast hvorki öðrum né þér." Kváðu þeir mjög í bætur bera er hann hafði einskis mátt á leið koma um þenna áburð. Og nú var sú ráðagerð Áskels að þeir mundu utan fara báðir, Háls og Vémundur, í Eyjafirði.

Þess var eigi langt að bíða áður en fréttist hvarf Bjarnar og þótti mönnum það með undarlegu móti vera. Ætluðu margir að það mundi hafa saman borið, hvarfið Bjarnar og sauðanna Eysteins, kváðu það nokkuð íhugavert og óreynt, að eigi væri örvænt við féþurfi Bjarnar og grunnsæi en við slægð Eysteins og illgirni, þeir mundu með nokkuru móti verið báðir að einu ráði, töldu eigi ólíklegt að þann veg mundi Eysteinn helst mega þykjast reka svívirðingar sinnar er hann fékk af Þorsteini bolstöng að láta frænda hans verða fyrir þvílíku ámæli sem meir mundi þykja líklegt vera að Háls fengi af þeim hlut. Þótti það og undarlegt ef hann færi svo djarflega með og gengi svo gegnt að um rannsóknina nema hann vissi nokkuð til áður. Nú fer málið til þings og lauk því svo að Háls varð sekur um sauðatökuna fyrir því að Áskell vildi eigi svara fyrir hann.

Nú er að segja frá ferð þeirra Háls og Vémundar að þeir fóru utan og fundu Björn frænda sinn og spurðu hverju gegndi um ferðir hans. En hann varð fár við komu þeirra og fann það til utanferðar sinnar að hann þóttist svo helst mega forðast ómegð sína að hann færi utan. Háls kvað það mundu engu gegna. Björn sagði hvernig farið hafði með þeim Eysteini að hann hafði heitið honum að annast ómegð hans ef bræður Háls vildu beina til utanferðar honum. Og nú segir Vémundur að hann hafi ekki komið að finna þá. Og þykjast þeir bræður nú skilja að hann muni eigi hið sanna uppi láta og leita nú eftir við Björn þar til er hann lætur uppi hið sanna hversu farið hafði með þeim Eysteini. Og nú tóku þeir Vémundur og Háls Björn á sitt vald.

Þeir Háls fara aftur til Íslands þegar hið næsta sumar og koma skipi sínu í Húsavík og hafa þar Björn með sér. Það var ráðagerð þeirra Vémundar að leyna Birni þar til er þeir fyndu Áskel goða. Háls sagði þá þegar Katli bróður sínum er hann kom til skips. Nú láta þeir skammt að bíða áður en þeir fara á fund Áskels og segja honum sem nú er komið málinu. Og þykir honum nú vel hafa gengið ef Háls mætti nú fá rétting síns máls og safnar nú að sér mönnum þar til er þeir verða saman sex tigir og fara þá þegar til Eysteins og hugðust að koma þar á óvart. En það bar svo til að Eysteinn hafði þar eigi færra lið fyrir. Þeir Áskell og frændur hans bera upp sitt mál og duldi Eysteinn alls um það að svo væri sem þeir sögðu. Þá var Björn til leiddur og sannar hann sögu þeirra Áskels og eigi dylur Eysteinn að síður. Og nú biður hann liðs Þorkel son Þorgeirs Ljósvetnings.

En hann sagði að hann mundi eigi gott mál til bera og kvaðst það vita að Áskell vildi aldrei fylgja röngu máli, sagði þá og hafa sannanarmann sögu sinnar "og ber sá í móti því er þú segir og er það Björn frændi Fjörleifarsona."

Lauk hann svo sínu máli að hann vildi ekki lið veita honum um þetta mál.

Áskell lét nú stefna Eysteini um illmæli það sem hann hafði við Háls um sauðatökuna til alþingis. Engir menn urðu til að svara fyrir Eystein og nú verða þær málalyktir að Eysteinn varð sekur. Og þegar þeir koma heim af þingi þá reið Áskell þangað með flokk sinn til Eysteins og ætlaði að taka hann af lífi.

En í öðru lagi er það að segja frá Eysteini að honum hafði í hug komið að eigi væri örvænt að þvílíkar málalyktir mundu verða á þinginu sem nú voru. Og þótti honum þurfa nokkurra úrræða í að leita ef duga skyldi og kom það í hug að eigi var ráðið hve langt tóm þeir gæfu honum til ráðagerðar þegar þeir kæmu af þinginu ef hann sæist eigi áður fyrir. Og nú var það hans úrræði að hann safnaði saman öllu ganganda fé því er hann átti og rak inn í húsin og lagði eld í húsin og brenndi upp allt saman, bæinn og fénaðinn og svo hjónin öll þau sem verið höfðu hjá honum. En frá því segja menn ýmist hvað honum sjálfum varð fyrir. Er það sögn sumra manna að hann hafi farið utan suður á Eyrum og er það þeirra sögn að hann hafi farið í Vík austur og þaðan suður til Danmerkur. En sumir segja að hann muni hafa brunnið með hjónum sínum. Og vitum vér þó eigi hvort honum hefir nú heldur að bana orðið. En jarðir þær sem þar voru eftir urðu nú sektarfé.

Hánefur hét maður. Hann bjó í Óþveginstungu. Fátt verður frá honum vel sagt í þessari sögu og var hann óorðsæll maður. Hann græddi mikið fé en þó héldust lítt hjónin hjá honum.