Cees Nooteboom

Abschied

Gedicht aus der Zeit des Virus

Zweisprachige Ausgabe
Aus dem Niederländischen von Ard Posthuma

Mit Bildern von Max Neumann

Suhrkamp Verlag

Widmung

 
 
 
 
In memoriam
Emilio de Balanzó
Hans Roters, amigos isleños

 

 

I

1

Dit vroeg de man in de wintertuin zich af,

het einde van het einde, wat kon dat zijn?

Het leek hem geen enkele vorm van verdriet,

hij keek naar buiten, zag een wolk die er uit

zag als een wolk, loodgrijs, te zwaar voor

elke weegschaal, de ontbladerde vijgenboom

tegen de duizendjarige stenen van de muur,

de ganzen van de buren, hun censuur,

hoe de nacht gecorrigeerd moest worden,

de grammatica van onteigening, niemand

nog zichzelf, geen enkele verschijning,

terugtocht na de nederlaag

maar geen bestemming.

1

Dies fragte sich der Mann im Wintergarten,

das Ende vom Ende, was könnte das sein?

Etwas ganz ohne Kummer, dachte er sich,

er schaute hinaus, sah eine Wolke, die aussah

wie eine Wolke, bleigrau, zu schwer für jede

Waage, den entblätterten Feigenbaum

gegen die tausendjährigen Steine der Mauer,

die Gänse der Nachbarn, ihre Zensur,

wie die Nacht korrigiert werden sollte,

die Grammatik der Enteignung, niemand

mehr er selbst, keine einzige Erscheinung,

Rückzug nach der Niederlage,

doch keine Bestimmung.

2

Dat had hij in de oorlog gezien, verslagen

soldaten bij hun aftocht, bang, vuil, de monden

die zo hadden gezongen toen ze kwamen,

nu gesloten. Over triomf hadden ze gezongen,

hun kleine levens plotseling groot geworden,

voorzien van een nieuwe toekomst, van slachtoffers,

anderen om te mishandelen, de achterkant van de spiegel,

nu weer omgedraaid, de nood van het lot.

Hij kon zich dat goed herinneren, vernederde ruggen

die hij nu weer zag, hij was geen leger maar

voelde de les zoals een konijn de straf van de jager,

een maatregel zonder pardon, en

alles voorbij.

2

Das hatte er im Krieg gesehen, besiegte

Soldaten beim Abzug, bang, dreckig, die Münder

die so gesungen hatten, als sie kamen,

jetzt geschlossen. Vom Triumph hatten sie gesungen,

ihr kleines Leben auf einmal groß geworden,

mit neuer Zukunft versehen, mit Opfern,

Feinde zum Schlagen, die Rückseite des Spiegels,

jetzt wieder umgedreht, die Falle der Not.

Er konnte sich gut daran erinnern, erniedrigte Rücken,

die er jetzt wieder sah, er war keine Armee, doch er

verstand die Lektion, wie der Hase die Strafe des Jägers,

eine Maßnahme ohne Pardon, und

alles vorbei.